Abdülhalık Gucdüvanî kuddise sırruhû, Buhara'ya yaklaşık 30 kilometre uzaklıktaki Gucdüvan köyünde doğdu. Babası İmam Malik rahmetullahi aleyhin neslinden, zahiri ve batıni ilimlere vakıf bir alim olan Malatyalı Abdülcemil İmam’dır.
Abdülcemil İmam Hazretleri, Malatya sultanının kızıyla evlenmiştir. Hızır aleyhisselam bu evlilikten bir erkek evladı olacağını müjdelemiş ve ismini Abdülhalık koymasını istemiştir. Abdülcemil İmam Hazretleri Malatya'dan Buhara'ya gelmiş, müjdelenen evladı Gucdüvan’da doğmuştur.
Abdülhalık Gucdüvanî kuddise sırruhûnun ilk şeyhi Hızır aleyhisselamdır. Hızır aleyhisselam bu büyük velinin terbiyesini bir havuzda başlatmıştır. Abdülhalık Gucdüvanî hazretlerinden havuza girmesini, suyun altındayken kelime-i şehadeti tekrarlamasını ister. Böylece gizli zikir, hafi zikir, kalp zikri gibi isimleri olan özel zikir usulünü Abdülhalık Gucdüvanî kuddise sırruhûya öğretir. Hızır aleyhisselam 22 yaşına kadar manevi terbiyesini devam ettirdiği Abdülhalık Gucdüvanî hazretlerine, bundan sonra manevi tahsilini Yusuf Hemedânî hazretlerinin devam ettireceğini söylemiş ve böylece Abdülhalık Gucdüvanî kuddise sırruhû, Yusuf Hemedânî hazretlerinin önce müridi, sonra halifesi olmuştur.
Abdülhalık Gucdüvanî hazretleri ilim tahsilini Buhara'da Şeyh Sadreddin rahmetullahi aleyhin yanında yaptı. Zahiri ilimlerde çok ilerledikten sonra mana yoluna girdi. Mücahedeye, ağır riyazetlerle başlayıp manevi ilimlerde ilerledi. Manaya yatkınlığı tabiatında vardı. Yusuf Hemedânî hazretlerinin yanında çok yollar katederek tasavvuf erbabının sertacı oldu. Kendi asrında hakikat ehlinin güvencesi, irfan sahibi velilerin zirvesiydi. Tasavvuf yolunda söz sahibi zatların mürşid-i kamiliydi. İlahi feyzlerin kendisinde toplandığı gönüller sultanı idi. Kendisine nice manevi ikramlarda bulunuldu. Bu ikramlar çoğu defa insanların da görebileceği şekilde tezahür ediyordu. Onun irşadı, beldeleri aştı. Dergahına gelen ziyaretçiler gün geçtikçe çoğaldı. Abdülhalık Gucdüvanî kuddise sırruhû, Maveraünnehir'de büyük bir irşad yaptı.
Abdülhalık Gucdüvanî hazretleri Hacegan tarikatının kurucusudur. Nakşibendî tarikatı da bu tarikata dayanır. Ortaya koyduğu esaslar Hacegan ve Nakşibendi tarikatlarında seyrüsülûkün temel kaideleri olarak kabul edilmiştir. Her iki tarikatın temel esaslarından olan sekiz usulü Abdülhalık Gucdüvanî kuddise sırruhû, telkin etmiştir. Bu sekiz usule daha sonra üç usul daha eklenmiş ve kelimât-ı kudsiyye ismi verilen on bir esas meydana gelmiştir. Abdülhalık Gucdüvanî kuddise sırruhû, beyan ettiği sekiz esas şunlardır. Hûş der-dem, Sefer der-vatan, Nazar ber-kadem, Halvet der-encümen, Yâdkerd, Bâzgeşt, Nigâhdâşt. İşte bu sekiz esasa sonradan eklenen üç esas ise şunlardır: Vukûf-i zamânî, Vukûf-i adedî, Vukûf-i kalbî.
Abdülhalık Gucdüvanî hazretleri çeşitli rivayetlerden öne çıkan tarihlere göre Hicri 575, Miladi 1179 veya Hicri 617, Miladi 1220 tarihinde Gucdüvan’da vefat etmiştir.
