Edep

Nezaket, incelik, güzel ahlâk ve kibarlık gibi anlamlara gelen “edep”, tasavvufta son derece önemli bir kavramdır. Nitekim “Edep ya hu!” sözü dervişlerin ağızlarından düşürmediği bir cümledir. Edep kelimesinin çoğulu “âdâb”dır.

Tasavvufta edep, bütün güzel halleri ve sıfatları kapsayan geniş bir kavramdır. İmam Kuşeyrî kuddise sırruhû, hakiki manada edebin bütün hayır ve iyi meziyetlerin toplamı olduğunu söyler.

Tasavvuf tümüyle edepten ibarettir. Derviş, cansız varlıklardan canlı varlıklara kadar her şeye karşı edep halindedir. Her varlığa yönelik edep ise farklıdır. Sosyal hayatta da her biri İlahî emir ve tavsiyelere dayanan edepler vardır. Yemenin, içmenin, konuşmanın edebi gibi... Kısacası edep; her varlığa gerektiği şekilde yönelmek ve tüm varlığın sahibinin Allah Teâlâ olduğunu bilmektir.